نویسنده: دکتر طهماسب محتشم دولتشاهی




 

ارزیابی توزیع درآمد در جامعه

چگونگی توزیع درآمد در جامعه را می توان از طریق منحنی ای به نام منحنی لورنس Lornz نشان داد. در این نمودار، درصد درآمد روی محور عمودی و درصد جمعیت روی محور افقی در نظر گرفته شده است. اگر درآمد به طور یکسان بین جمعیت تقسیم شده باشد، منحنی لورنس به صورت خط مستقیمی به شکل قطر مستطیل درخواهد آمد. هرچند منحنی لورنس از قطر دورتر باشد، توزیع درآمد به صورتی نامساوی تر بین درصد های مختلف جامعه تقسیم شده است.
اقتصاددان ایتالیایی بنام جنی Gini، ضریبی تعیین کرده است که از طریق آن می توان چگونگی توزیع درآمد بین افراد یک جامعه را تعین کرد. ضریب جنی به صورت رابطه زیر به دست می آید:
به طوریکه ملاحظه می شود ضریب جنی مساوی نسبت دو سطح A به A+B در شکل است. A مساوی سطح بین منحنی لورنس و قطر مستطیل و B نیز سطح زیر این منحنی محور بین دو ضلع مستطیل است. اگر درآمد به صورت کاملاً متعادل بین گروه های مختلف مردم تقسیم شده باشد (منحنی لورنس منطبق بر قطر) ضریب جنی مساوی صفر است. چون: اگرA=O باشد، خواهیم داشت:
اگر درآمد کاملاً نامساوی توزیع شده باشد، یعنی یک نفر با همه امکانات زندگی و یکی بدون هیچ چیز، ضریب جنی مساوی 1 است. چون در این صورت B=O است. پس
نتیجه می گیریم هرچند ضریب جنی به عدد یک نزدیکتر باشد، درآمد نامتعادل تر و هرچند نزدیکتر به صفر باشد، درآمد متعادل تر توزیع شده است. (1)

پی نوشت ها :

Hogendorn, j. Economic Development, Harper Collins Publisher, New york, 1992, p.44-45.

منبع مقاله :
محتشم دولتشاهی طهماسب (1390) مبانی علم اقتصاد: اقصاد خرد، اقتصاد کلان تهران: چاپ سی و یکم، ویراست ششم (1390).